Kerkük-Ceyhan Petrol Boru Hattı ile Türkiye üzerinden piyasalara sevk edilen Irak petrolünün miktarı, 2015’te bir önceki yıla göre yaklaşık dört katına çıkarak, 48,6 milyondan 192,4 milyon varile ulaşırken, geçtiğimiz yıl, Ceyhan-Kırıkkale hattından 30,9 milyon varil petrol sevkiyatı yapıldı.
YÜZDE 300 ARTTI
Boru Hatları İle Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) verilerinden derlenen bilgiye göre, geçen yıl Kerkük-Ceyhan Petrol Boru Hattı olarak bilinen Irak-Türkiye hattından dünya piyasalarına aktarılan petrolün miktarı, önceki yıla oranla yaklaşık yüzde 300 artışla, 192 milyon 426 bin varile ulaştı. Bu miktar 2014’te yaklaşık 48 milyon 663 bin varil civarında kaldı. Aylık bazda ise hat üzerinden en düşük akış, geçen yılın ocak ayında 11 milyon 397 bin varil olarak gerçekleşirken, sevkiyat miktarları nisandan sonra artarak, yılın son 4 ayında 18’er milyon varilin üzerinde seyretti. Yılda yaklaşık 600 milyon varil kapasiteye sahip bu hattan, daha önce taşınan en yüksek Irak ham petrol miktarı 167 milyon 467 bin varille 2009’da gerçekleşti. Söz konusu hat, Irak’ın Kerkük ve diğer üretim sahalarından elde edilen ham petrolü Yumurtalık-Ceyhan Terminali’ne ulaştırıyor. Buradan da tankerlere yüklenerek, uluslararası pazarlara sunuluyor.
IRAK’TAKİ ARTIŞTA GÜVENLİK FAKTÖRÜ
Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM) Uzmanı Bilgay Duman, söz konusu artışın üç nedeni olabileceğini belirterek, ilk sırada güvenlik faktörünün geldiğini ifade etti. Duman, “Irak’tan petrol akışındaki artışın ilk nedeni Kerkük-Ceyhan Petrol Boru Hattı’nın geçiş noktasındaki güvenliğin önemli ölçüde sağlanmış olmasıdır. Irak’ın kuzeyindeki geçiş hattı üzerinde DAEŞ ve PKK saldırıları nedeniyle zaman zaman petrol geçişinin aksadığını biliyoruz. Ancak 2015’te Irak’ta hem DAEŞ geriledi hem de petrol boru hattının geçtiği bölgelerdeki Kürdistan Demokrat Partisi’nin (KDP) etkinliği nedeniyle PKK üzerindeki baskısı arttı” değerlendirmesinde bulundu.
30,9 MİLYON VARİL SEVKİYAT YAPILDI
Bilgay Duman, Irak’ın petrol üretimindeki artışın da petrol sevkiyatının artmasında etkili olduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu: “Irak’taki petrol üretimi günlük 3,5 milyon varili geçmiş durumda. Bu artış da petrol sevkiyatını arttırmıştır. Tabii üçüncü ve en önemli neden de Irak Kürt Bölgesel Yönetiminin (IKBY) Kerkük’e bağlantı sağlayan yaklaşık 220 kilometrelik petrol boru hattının hizmete girmesi oldu. Bu hattın da katkısıyla Kerkük’ten sevk edilen ham petrolün miktarı yükseldi. Ayrıca, 2014 Aralık ayında yapılan Erbil-Bağdat anlaşmasıyla Kerkük petrollerinin bir kısmını da artık IKBY çıkartıp, Türkiye üzerinden uluslararası pazara gönderilebiliyor. Bu durum da petrol sevkiyatındaki artışın en önemli sebeplerden biri olarak sıralanabilir.” Geçen yıl ayrıca, Türkiye üzerinden Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı’ndan 262,1 milyon varil, Ceyhan-Kırıkkale hattından 30,9 milyon, Batman-Dörtyol hattından da 19,7 milyon varil, petrol sevkiyatı yapıldı.
