Çiftçiye don uyarısı

Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürü Recep Kırbaş, çiftçileri ilkbahar geç donlarına karşı dikkatli olmaları konusunda uyardı.
BADEM VE KAYISI RİSKİ YÜKSEK
Kırbaş yazılı açıklamasında şu bilgilere yer verdi; “İlimiz İç ve geçit bölgelerini de içine alan ılıman iklim kuşağında özellikle ilkbahar dönemi soğuk zararı riski bulunmakta olup meyve bahçelerinde özellikle badem ve kayısının diğer türlere göre daha erken çiçeklenmesi bu riski artırmaktadır. Sıcaklık düşüşüyle meydana gelen zarar; üşüme ve don zararı olarak iki şekilde görülür. Üşüme zararı, suyun donma noktası (0 °C) civarındaki sıcaklık derecelerinde, don zararı ise suyun donma noktasının altındaki sıcaklık derecelerinde ortaya çıkan bir zarardır. Sıcaklık düşüşünün sert çekirdekli meyve türlerinin hangi gelişim aşamasında meydana geldiği hasar şiddeti ile yakından ilişkilidir.  Kayısı yarım saat ve daha az süre -3,9°C kalırsa tomurcukları, -2,2 °C kalırsa açmış çiçekleri -0,6 °C kalırsa küçük meyveleri zarar görür.
RİSKLİ DÖNEM
Havanın ilkbaharda ısınmasıyla farklılaşmasını gerçekleştiren çiçek tomurcukları doku içerisinde karbonhidrat birikimi azalıp su içeriği arttıkça dona karşı çiçeklerin hassasiyet artmaktadır. İlkbahar geç donları genel olarak çiçeklenmenin değişik aşamalarında bir tehlike olarak kendini göstermektedir. Çiçeklenme dönemini takiben küçük meyve dönemi de ılıman iklim kuşağı için riskli dönemlerdendir.
DON OLAYLARINDAN KORUNMAK
Havanın karıştırılması; Don zararı soğuk hava tabakası ile ilgilidir, fakat üst seviyelerdeki daha sıcak hava ile aşağıdaki daha soğuk havanın karıştırılmasıyla don zararını en aza indirilebilir. Yere yakın seviyedeki soğuk hava ile üst seviyelerdeki daha sıcak havanın karıştırılması sonucu inverziyon bozulur ve yere yakın soğuk hava tabakasının sıcaklığı birkaç derece arttırılır. Bu durum rüzgar makineleri, fanlar  kullanılarak başarılabilir.
SU UYGULAMASI
Don olayını önlemede bir yöntem olan üstten sulama veya yağmurlamanın belirgin bir yararı vardır ve dikkate değer bir öneme sahiptir. Bu uygulama geniş bir su kaynağı, uygun sulama ekipmanları ve iyi bir toprak drenajı ister. Bu yöntem sadece üzerindeki buz yükünü taşıyabilecek bitkilerde uygulanabilir.
TOPRAK İŞLEME VE İDARESİ
Don zararlarını en aza indirebilmek için; toprak nemli, yabancı otları temizlenmiş, düzeltilmiş ve pekiştirilmiş olmalıdır. Don tehlikesi olan dönemlerden önce toprak üzerindeki ürünler, organik madde artıkları, gübre artıkları ve yabancı otlar sürülmeli ve toprak sıkıştırılmalıdır. Bu işlemlerden sonra toprak sulanmalı ve kuru kalmasına fırsat verilmemelidir”