Artan ekonomik kriz ve çalkantılı seçim süreci kredileri etkiliyor. Bankalarda kredi işlemleri durma noktasına geldi.
Dolar/TL bu sabah saat 08.48’de 19.8695 ile güne başladı. Bu verilere göre TL dolar karşısında seçim öncesine göre yüzde 1.5 değer kaybederken, depremden bugüne yüzde 5.2, yılbaşından bugüne ise yüzde 5.8 kayıp yaşadı. EuroTL ise güne 21.4970’le güne başladı.
YÜKSELİŞ SÜRÜYOR
Güne 1,0771 ile başlayan Euro/dolar, saat 09:36 itibarıyla yüzde 0,14 artışla 1,0786’dan işlem görüyor. Dün en düşük 1,0760, en yüksek 1,0821 seviyelerini gören Euro/dolar, günü 1,0771 seviyesinde kapattı. Euro/dolar, 19.05.2023 tarihinde 1,0760 ile son bir ayın en düşük, 26.04.2023 tarihinde ise 1,1095 ile son bir ayın en yüksek seviyesine ulaştı.
BÜYÜK KAYIP
TL’nin seçim dönemindeki değer kaybını sınırlı tutmak adına TCMB, seçimin ilk turunden önceki haftada 9 milyar dolar rezerv kaybederken bankacılar geçen haftaki kaybın 3.5 milyar dolar civarında olduğunu hesapladı.
Bankacıların hesaplamaları net rezervlerin geçen hafta itibarıyla büyük ihtimalle veri kaydının başladığı 2002 yılı başından bu yana ilk defa negatife döndüğü yönünde oldu.
Rezerv yeterliliği piyasalarda en önemli endişe kaynağı olmaya devam ediyor. Yıl başından bu yana toplam rezervlerde kaydedilen düşüş, yeni başlayan altın satışlarının da etkisiyle seçim öncesinde 23.6 milyar dolara ulaşmıştı. Resmi verinin bankacıların tahminlerinin ortalamasına yakın gelmesi halinde yılbaşından geçen haftaya düşüş 27 milyar dolara ulaşacak.
TCMB’nin ithalat kısıtlarıyla birlikte lokal talebi karşılamak için altın satışları da seçim döneminde hızlandı. Mart sonundan seçim öncesine kadar altın rezervlerinde yaşanan düşüş 9 milyar dolara ulaşmıştı. Bankacılar geçen hafta tahminleri dahil edildiğinde altın satışlarının 10 milyar dolara ulaşabileceğini hesaplıyor.
REZERVLER ZORLUYOR
Piyasalarda TL’nin daha çok değer kaybetmesi gerektiğine yönelik beklenti de döviz talebini artırarak TCMB rezervlerini zorluyor.
TCMB’nin rezervlerinin yanı sıra geçen yıldan beri ihracatçılardan ve turizmden döviz alımı, KKM, vatandaşlık işlemleri vb uygulamalarla düzenli gelirleri bulunuyor. Türkiye yılda 250 milyar dolarlık ihracat yapıyor ve bu adım her 12 ayda düzenli 100 milyar dolarlık rezerv kazanımı anlamına geliyor.
İkinci tur sonrası başta ekonomi olmak üzere politikalarda değişiklik getirecek bir sonuç çıkıp çıkmayacağı piyasalar açısından hala en kritik soru.
Bankacılar seçim öncesi Kapalıçarşı’da yüzde 10’a yaklaşan döviz alım satım arasındaki farkın geçen hafta kapanmaya başladığını, farkın bu hafta yüzde 2’ye doğru gerilediğini belirtiyorlar.
SEÇİM SONUÇLARI GÖSTERECEK
Seçimin iki turu arası kredi piyasası istisna ve zorunlu durumlar hariç bankacıların değimiyle “durma noktasına” gelirken mevduat faizlerinde önce yüksek montanlı işlemlerde başlayan aylık vadeli mevduat için yıllık yüzde 40 civarında getiri bazı bankalarda daha düşük tutara doğru da yayılmaya başladı.
Bugün iç veri gündeminde mayıs ayına reel kesim güven endeksi ve imalat sanayi kapasite kullanım oranını yer alıyor.
Türkiye’de 20 yıldan fazla süredir iktidarı elinde bulunan AK Parti bir önceki seçime göre seçmen desteğini 7 puan kaybetse de, Cumhurbaşkanı adayı olarak Recep Tayyip Erdoğan’ın ilk turu önde bitirmesinde muhalefeti PKK ile ilişkilendirdiği “terör” söylemleri etkili olurken, muhalefet ikinci tur için karşı söylemle kolları sıvamış durumda.
