Rekabet Kurumu Türkiye hızlı tüketim malları perakendeciliği sektör incelemesi nihai raporunu yayımlandı. Rekabet Kurumunun, zincir marketler için tavsiye niteliğinde açıkladığı düzenleme şartlarını değerlendiren Kırıkkale Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Osman Cebeci “Uzun yıllardır talep ettiğimiz bu düzenleme zaman kaybedilmeden hayata geçirilmeli ve gerekli düzenleme yapılarak zincir marketlerin açılmalarına kural getirilmelidir” ifadelerine yer verdi.
Rekabet Kurumu tarafından yayınlanan “Türkiye Hızlı Tüketim Malları Perakendeciliği Sektör İncelemesi Nihai Raporu’nu değerlendiren Kırıkkale Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Osman Cebeci, “Bu rapor geç kalınmış ve tavsiye niteliğinde. Ancak bu raporun kısa sürede zaman kaybedilmeden dikkate alınarak kuralların konulması kaçınılmazdır. Bu raporda bizim uzun yıllardan beri taleplerimizin ne kadar haklı olduğunun bir göstergesidir. Özellikle Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkındaki Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi Taslağı’na eklenmesi gerektiğine dair maddeler çok önemli” diye konuştu. Türkiye HTM Perakendeciliği sektör incelemesi nihai raporunda “Geleneksel perakende kanalın ağırlığını koruduğu Türkiye’de, organize HTM perakendeciliği yıllar itibarıyla gelişimini sürdürmektedir. Geleneksel perakendeden organize perakendeye geçişte bölgesel/yerel perakende zincirlerinin katkısı yadsınamaz boyuttadır. Bununla birlikte, HTM organize perakende sektöründe pazarın yoğunlaşma seviyesi hızlı bir şekilde artmaktadır. İlk dört perakendecinin sektör içindeki ağırlığı 2010 yılında %26 iken, 2021 yılı sonu itibarıyla bu oran %77’ye ulaşmıştır. Yıllar itibarıyla pazar paylarının seyri izlendiğinde, ilk dört firmanın Pazar payı artarken, yerel ve bölgesel marketlerin pay kaybettiği görülmektedir. Yapılan incelemeler kapsamında sektörde yaşanan bu yoğunlaşmanın yavaş ilerleyen ve fark edilmeyen devralmalar yoluyla değil, yeni mağaza açılışları ile gerçekleştiği tespit edilmiştir. Bu itibarla, perakende sektörüne özel olarak birleşme ve devralma bildirim eşiklerinin düşürülmesine gerek olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Hazırlanan raporun hayata geçmesi ile esnaf ve sanatkarların az da olsa rahatlayacağına dikkat çeken Cebeci, “Bu rapordaki en önemli gelişme zincir marketlerin bulundukları bölgelerle ilgili. Çünkü rapora göre zincir marketler artık adım başı şube açamayacaklar. Şimdi yapılması gereken hazırlanan raporun zaman kaybedilmeden yasalaştırılması ve harfiyen uyulmasıdır. Yani 2 kilometrelik alana bir de eczanelerde olduğu gibi nüfus kriteri ve açılacakları bölgedeki trafik yoğunluğu ile oto park bulundurma şartı da mutlaka eklenmelidir. Zincir marketlerin yeni mağaza açılış izinlerinin nüfus kriterine bağlanmasının rekabet karşıtı bazı etkilerinin olabileceği, bu nedenle söz konusu düzenlemenin hayata geçmemesinin yerinde olacağı düşünülmektedir. Ancak mağaza açılışlarına yönelik olarak, belirlenecek bir mesafe çapında aynı ekonomik bütünlük içerisinde yer alan perakendecilerin ikinci bir şube açmalarının yasaklanabileceği ve yine bu teşebbüslerin aynı çap içerisinde bir devralma işlemi yapmasının engellenebileceği değerlendirilmektedir. Nitekim belli bölgelerde birbirlerine çok yakın mesafelerde aynı gruba ait zincir mağazalar görülebilmekte, bu durum o bölgeye yeni bir perakendecinin girişini önleyici sonuçlar doğurabilmektedir. Bu nedenle konuya ilişkin düzenlemenin pazarda rekabetçi anlamda olumlu etkiler doğuracağı görüşü taşınmaktadır”.
“Ayrıca HTM perakendeciliğinde sektörün rekabetçi yapısına olumsuz etki edebilecek ve/veya tüketicilerin yanıltılmasına neden olabilecek kimi uygulamalara yönelik olarak bazı düzenlemelerin yapılabileceği öngörülmektedir. Bu öneriler arasında indirimle ilgili olarak, indirimli olacağının duyurulduğu (geleneksel medya, sosyal medya veya sair duyuru ve reklamlarla) süre boyunca ürünün mağazada bulunmasının ve bu süre boyunca ürünün duyurulan indirimli fiyattan satılmasının sağlanması gerektiği bulunmaktadır. Tüketiciler şikayetlerinde çoğu zaman benzer hususları gündeme getirmişler, indirimli olacağı duyurulan ürünlerin perakendecilerde bulunamadığını belirtmişlerdir. Bu düzenlemenin hem tüketicinin hem de rekabetin korunması adına fayda sağlayacağı değerlendirilmektedir” ifadelerine yer verildi. H
HABER: Yeliz ERDEM
